Các bệnh lý đường tiêu hóa trên thường do nhiều nguyên nhân như lối sống không lành mạnh, dinh dưỡng, tác dụng phụ của thuốc, vi khuẩn, virus…
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin về các bệnh lý đường tiêu hóa trên thường gặp và các triệu chứng nhận biết bệnh lý đó.
Đường Tiêu Hoá Trên Là Gì ?
Đường tiêu hóa trên bao gồm các cơ quan chính như thực quản, dạ dày và tá tràng.
- Thực Quản: Là ống cơ nối từ cổ họng đến dạ dày, thực quản giúp đưa thức ăn từ miệng xuống dạ dày.
- Dạ Dày: Là cơ quan chứa và tiêu hóa thức ăn
- Tá Tràng: Là phần đầu của ruột non, nối tiếp dạ dày. Tá tràng đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ chất dinh dưỡng và tiếp tục quá trình tiêu hóa.
Các Bệnh Lý Đường Tiêu Hoá Trên Thường Gặp
1. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi dịch vị trong dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra khó tiêu và cảm giác nóng rát ở vùng ngực. Các triệu chứng phổ biến của trào ngược dạ dày thực quản thường gặp:
- Khó Nuốt, Đau Khi Nuốt
- Khó Tiêu
- Ợ Nóng, Ợ Chua
- Khàn Giọng
- Ho Mạn Tính
- Buồn Nôn
- Đau Ngực
Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:
- Hẹp Thực Quản
- Viêm Thực Quản.
- Ung Thư Thực Quản
2. Viêm loét dạ dày – tá tràng

Viêm loét dạ dày – tá tràng là tình trạng mà niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng bị viêm loét. Các triệu chứng của bệnh lý này thường bao gồm:
- Đau bụng hoặc khó chịu ở vùng bụng trên.
- Cảm thấy no khi bắt đầu bữa ăn hoặc quá no dù chỉ ăn một lượng thức ăn bình thường.
- Khó tiêu.
- Buồn nôn và nôn mửa.
- Cảm giác đầy hơi, ợ hơi.
- Đi đại tiện phân đen hoặc có màu hắc ín.
- Nôn ra máu.
Bệnh lý này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xuất huyết đường tiêu hóa, hình thành lỗ rò trên thành dạ dày hoặc tá tràng, loét các cơ quan lân cận, tắc nghẽn, ngăn chặn sự di chuyển của thức ăn vào tá tràng. Hai nguyên nhân phổ biến của bệnh lý này là sử dụng liều cao thuốc chống viêm không steroid (NSAID) trong thời gian dài và nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori).
3. Polyp ống tiêu hóa

Polyp trong ống tiêu hóa là sự tăng sinh của các tổ chức từ lớp niêm mạc, tạo thành những u nhô lên vào lòng ống tiêu hóa. Polyp có thể xuất hiện ở bất kỳ đâu trên toàn bộ ống tiêu hóa, tuy nhiên, chúng thường gặp nhất ở dạ dày và đại tràng. Các triệu chứng của polyp ống tiêu hóa không rõ ràng, thường tình cờ phát hiện khi nội soi.
Sự nguy hiểm của polyp ống tiêu hóa không chỉ nằm ở bản thân khối u mà còn đến từ những biến chứng bao gồm:
- Xuất Huyết Tiêu Hóa
- Tắc Ruột Tái Phát
Những biến chứng này đòi hỏi sự chẩn đoán sớm và can thiệp y tế kịp thời để tránh những hậu quả nghiêm trọng.
4. Ung thư đường tiêu hóa trên
Ung thư đường tiêu hóa trên là một trong những dạng ung thư phổ biến và nguy hiểm, bao gồm ung thư của các cơ quan như khoang miệng, vòm họng
thực quản, dạ dày, tá tràng.

Đặc điểm đáng chú ý của ung thư tiêu hóa là tính “âm thầm” của nó: trong nhiều trường hợp, bệnh không biểu hiện rõ ràng các triệu chứng ngay cả khi khối u đã phát triển trong thời gian dài.
Các dấu hiệu của ung thư đường tiêu hóa trên thường không rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Một số dấu hiệu ung thư tiêu hóa phổ biến bao gồm:
- Đau Bụng, Khó Tiêu, Chán Ăn
- Giảm Cân Không Rõ Nguyên Nhân
- Suy Nhược hoặc Mệt Mỏi.
- Phân Có Màu Bất Thường
- Nôn Ra Máu
Thực tế đáng lo ngại là đa số các trường hợp ung thư được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi khả năng điều trị thành công giảm đi đáng kể và quá trình điều trị trở nên hạn chế, phức tạp và kéo dài.
Tuy nhiên, ung thư tiêu hóa có thể được chữa khỏi nếu như được phát hiện sớm thông qua nội soi toàn bộ đường tiêu hóa. Phương pháp này giúp xác định chính xác vị trí, mức độ phát triển của khối u, và hỗ trợ trong việc lựa chọn phương án điều trị phù hợp. Việc phát hiện sớm này tạo điều kiện để áp dụng các phương pháp điều trị tối ưu nhất, nhằm tối đa hóa cơ hội chữa khỏi và giảm thiểu các biến chứng và hậu quả nặng nề do bệnh gây ra.

Thầy Thuốc Ưu Tú. Tiến sĩ. Bác sĩ. Ngô Phương Minh Thuận
Bệnh viện Chợ Rẫy.
ĐĂNG KÝ KHÁM NGAY